Appendisit və Onun Fəsadları

Müəllif
Bölmə Appendisit

Appendisit Nədir?

Appendisit əməliyyatı, kor bağırsağın ucunda yerləşən appendisit iltihablanması nəticəsində, orqanizmdən çıxarılması üçün keçirilən cərrahi əməliyyatdır. Orqanizm üçün faydası tam olaraq bilinməyən appendisitin iltihablandığı zaman mütləq müalicə edilib çıxarılması lazımdır. Əks halda qarın pərdəsi iltihablanmasına yol açır. Yaşları 10-30 arası olan insanlarda daha tez-tez rast gəlinən bir haldır.

Appendisitin Əlamətləri Nələrdir?apandisit-iltihapli-appendiks

İltihabın ən qabarıq xüsusiyyəti künt şəklində başlayan qarın ağrılarıdır. Göbək ətrafında başlayan ağrı, bir müddət sonra qarının sağ aşağı hissəsində hiss edilir. Hərəkətlə, sarsılmaqla, gülməklə belə şiddətini artırır. Davamlı şəkildə ağrımağa başlayan bölgədə appendisit partlaması meydana gələrsə, ağrı bir müddət dayanır. Ancaq qızdırmanın yüksəlməsilə yenidən başlayır. Bu əlamət uşaqlarda, şəkər xəstələrində və yaşlılarda bir qədər fərqli görülə bilər. Xəstələrdə qarın ağrısı ilə birlikdə iştahsızlıq, ürək bulanması və qusma görülə bilər. Bu əlamətlərin olduğu xəstələr qidalanmağı dayandıraraq, həkimə müraciət etməlidir. Bu zaman ağrı kəsici dərmanların qəbul edilməsi lazımdır. Ağrı kəsicilər ağrıya təzyiq edəcəyinə görə, diaqnozu çətinləşdirə bilər.

Appendisit Müayinəsi və Diaqnozu Necə Edilir?

Ağrıyla birlikdə həkimə müraciət edən xəstələrdə, qarının sağ aşağı hissəsinə əllə yoxlanıldığı zaman ağır ağrı hiss edilir. Bu bölgəyə əl ilə basıldıqdan sonra əli qəflətən çəkməklə, qarının içərisində tok vurmuş hissi yaranırsa, appendisit olduğu güman edilir. Bu aparılan əməliyyata rebaund adı verilir. Diaqnoza yardımçı olması üçün aparılacaq qan təhlillərində WBC ağ kürə və CRP C-reaktiv zülal miqdarına baxılacaqdır. Həmçinin ultrasəs tədqiqləri keçiriləcəkdir. Tədqiqlərdən bəzi hallarda normal nəticə alınması appendisit fikrini yayındırmamalıdır. Çünki bu hadisə təcili müdaxilə tələb edir. Appendisit partlaması həyatı riskə atır. Buna bənzəyən narahatlıqlar da təqib edilərək diaqnozun tam olaraq qoyulmasına çalışılır. Bəzi hallarda iltihabın irəlilədiyi orqanın qarın içi qatı ilə və ətrafdakı orqanlarla dolaşdığı görülür. Bu hallarda qarının sağ aşağı hissəsində bir kütlə əmələ gəlir. Bu vəziyyətə plastron adı verilir. Bölgədə irin və çürümə əlamətləri yoxdursa əməliyyat təxirə salınaraq, plastronon dağıdılmasına çalışılır. Bu 6-8 həftə çəkə bilər.

Appendisit Əməliyyatından Əvvəl Olan Risklər Nədir?

Simptomların başlamasından sonrakı ilk 24 saat keçiriləcək əməliyyatlar olduqca uğurlu keçəcəkdir. Bu prosesin uzanması əməliyyat anında və sonra xəstəyə daha çətin anlar yaşadacaq. Gözləmə müddətinin uzadılması infeksiyayla şişən appendisitin qan dövranı pozğunluğuna yol açmasına səbəb ola bilər. Bunun nəticəsində meydana gələn çürümə səbəbilə, appendisit partlaması (perfore appendisit) meydana gələ bilər. Bu hadisə ilk 24 saat içərisində yarana bilər. Bu həm daha çətin əməliyyat tələb edəcək, həm də xəstənin ağrılarını bir müddət dindirərək, yalançı bir yaxşılaşma təmin edəcəkdir. Orqanda deşmə olduğu zaman iltihab ətrafa yayılaraq, irin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Təcili olaraq əməliyyat edilməyən xəstələrdə qarın içi iltihab inkişaf etməsi izlənir.

Appendisit Əməliyyatından Öncə Nə Edilməlidir?

Əməliyyatdan 5-6 saat əvvəl aç qalmaq lazımdır. Əlamətlərlə birlikdə buna diqqət edilməlidir. Əməliyyatdan əvvəl xəstə anesteziya mütəxəssisi tərəfindən kontrol edilərək lazımi tədbirlərin alınmasına çalışılır. Xəstənin istifadə etdiyi dərmanlar sorğu-sual olunaraq qan durulaşdırıcı dərman qəbul edənlərdə lazımi tədbirlər görülməlidir. Təcili bir əməliyyat olduğuna görə gözlətmək olmaz.

Appendisit Əməliyyatı Necə Tətbiq Edilir?

Bu əməliyyatlar açıq və apandisitya qapalı olaraq həyata keçirilir. Açıq tətbiq edilən əməliyyatlarda, ümumi anesteziya ya da beldən aşağı hissəsi uyuşturulan xəstənin qarnının sağ alt tərəfinə 2-3 sm bir kəsik atılır. Təxminən 20-30 dəqiqə davam edən əməliyyatda, appendistin kökü və damarı bağlanaraq çıxardılır.Diaqnozun dəqiq olmadığı hallarda göbəyin alt qisminə kəsik atıla bilər.Qapalı olaraq tətbiq edilən əməliyyatlarda xəstəyə ümumi anesteziya verilərək yatırılır. 30 dəqiqə ərzində qarından açılan dəliklərdən girilərək , ekrandan baxaraq əməliyyat həyata keçirilir.

Appendisit Əməliyyatından Sonra Nə Edilməlidir?

Appendisitin xaric edilməsi orqanizmdə hər hansı bir funksiya pozğunluğuna yol açmaz. Xəstə normal şəraitdə əməliyyatdan sonra ayağa qalxıb yeriyə bilər. Xüsusi qidalanmaya ehtiyac duyulmaz. Ağrı kəsici və antibiotik verilərək xəstə evinə göndərilir. 2-3 gün müddətində bağlı qalacaq olan yara, 3-cü gün sarğı edilərək açılır. Appendisitdə partlama,plastron inkişafı olan xəstələr bir müddət təqib edilir. Xəstələrin əməliyyatdan sonra ağır əşyalar qaldırmamalı, ağır işlərdən və məşqdən uzaq durmalıdır. Açıq tikişlər varsa, bunlar bir həftə sonra sökülməlidir.

SON MƏQALƏLƏR
24 şərh
  • OrxanMusavi

    Həkim salam men 5gündü apediksitden emeliyyet olmuşam. Demeli apendisitde iltihab baş vererek uzanım ve spayka olub. İndi qızdırmam olur 37.8 C’ . Birde emeliyyat kesiyinin 1-2 sm aşağıs+ baş barmaq boyda yer key kimidi. Taqətimde azdı 18 yaşım var. Xahiş edirem meslehet vererdiz.

  • someone

    Salam. Xahiş edirəm cavablandırardınız. 4gün öncə balıq sümüyü uddum və hazırda sağ aşağı nahiyəmdə ağrılar hiss edirəm. Eynilə bu problemi neçə il öncə də yaşamışam. Bu appendisit ola bilərmi? Bunun müalicəsini təbii yolla necə apara bilərəm,həkim?

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Baliq sumuyu zedelenmesi ile Appendisit ferqli klinik menzere yaradirlar. Kesgin Appendisit xesteliyi tesdiq etmek ucun ciddi yoxlanmaq vacibdir. Sag olun

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Kesgin Appendisit xesteliyinin menzeresi dediyiniz kliniki veziyyete uygun deyil. Sag olun

  • Abdurrahim

    Salam həkim. Məndə ağrılar olur amma şiddətli deyil sağ tərəfdə və birdə azca qabarmada var sola nəzərən. Mən xəstəxanaya getdim yoxladılar qanımda leykosit 8700 çıxdı. Usm və sidikdən analiz etmədilər. Məndə yüngül ağrılar oldur. Ürəkbulanma və iştah problemi yoxdur. Həkim dedi ki kor bağırsaqdır amma yüngüldür müalicə yazdı. Siz necə rəy verərdiz? Müalicə ilə sağalar? Həkim mənə çeftriaksion iynəsi və furazolidon atması yazıb. Bunlarla sağalar?

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Kəskin appendisit diaqnozu düzgün qoyulubdursa müalicəsi Operativdir. Əgər kəskin appendisit deyilsə kömək edəcək. Sağ olun

  • Revan

    ALLAH RAZI OLSUN sizden, ureyime rahatliq getirdiz. bir de aqzimda quruluq var cox tez quruyur aqzim bu da apendisitin elameti ola biler? cox xaiw bu sualima da cvb yazardiniz.

  • Revan

    Salam hekim. Mende demek olar ki artiq 1 heftedi qarnimin awagi sag hissesinde agri var. Kecen heftenin 1ci gunu axwam piyada xeyli yol getdim ele yolda agri tutdu. 3 gun cox pis agri oldu. Uzr isteyirem yatanda duranda hereket edende de agriyirdi. Sonra agri sakitlewdi. Daha cox agramir. Amma azca aqrilar olur arada. Men yumurtaliqdan wubhe edirdim bugun getdim usm kecdim.hekim dedi ki yumurtaliqda hecne yoxdu. Ola biler ki xroniki apendisit olsun. Yumurtaliqlara gore narahat olma qorxulu hecne yoxdu dedi. amma men saytda oxudum ki qizdirma qusma olmalidi apendisitde.mende hec biri yoxdu. Cox xaiw edirem bir cvb yazin.cox narahatam. Bir de sag terefim sola nisbetde qabariqdi.xaiw edirem melumat vererdiniz.vaxtinizi aldiqim ucun uzrlu sayin.

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Narahat olmağa dəyməz, sadəcə yoxlamaq yetərlidir ki diaqnozu qoymaq olsun. Sizin vəziyyətinizdə böyük ehtimalla ciddi bir xəstəlik yoxdur. Sağ olun

  • Fuad Nəzərov

    Salam. Qan analizi və USM aparsanız sonra həkim baxışı. Sağ olun

  • Vusal

    Salam. Təqribi 15 gündü qarnımın sağ aşağı küncündə küt ağrı var. Başqa heç bir əlamət yoxdu. Cərrah müayinə elədi,dedi appendisit deyil, soyuqdəymən var. Bunu necə dəqiq yoxlamaq olar? Və soyuqdəymədisə necə müalicə etməliyəm?

  • Gunay

    Bir nece gundu sagda awagida kut agri var arada reski hereket edende cox pis agri verir ama ne qusmam var nede qizdirmam gunorta imale olundum bir az daha sakitlewdim.sizce bu appendisitdi?

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Siz yaratdığınız mənzərə appendisit əlamətləri deyil. Qadın orqanlarının USM-ni aparın. Sağ olun

  • Fuad Nəzərov

    Salam. Sizin vəziyyətiniz qeyri adidir. Onun üçün sizi yoxlayıb (fustuloqrafiya) konkret fikir demək olar. Sağ olun

  • vusale

    xatirladimki emeliyat xdmxinin muayine diaqnostika wobesinde olmuwdu.hekimler 3 gun diaqnoz qoya bilmedi.bagrisaqlari soyuqlayib deyib yalandan sistem kocurtduler

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Siz yaratdığınız mənzərə fəsadlaşmış appendisitin klinikasını xatırladır. Xəstə stasionar şəraitdə müalicə almalıdır. Sağ olun

  • vusale

    salam hekim yoldawim appendicit idi.xestexanaya apardiq ilk 2gun diaqnoz qoya bilmediler.analizleri versede,usm de appendicitin yaninda maye gorundu.ve tecili emelyata aldilar 2 gun sonra.emeliyat 1saat 30deq cekdi.ve yoldawimin qarninda 3dewik acildi.1 appencitin tikiw yeri.emeliyatdan cixdiqda burnunndan medesine wlank salinmiwdi,qarnindan dewik acilib bagirsagina wlank qoyulmuwdu.sizce appendicit partlayib?partlayibsa niye hekim gizledir

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Siz yaratdığınız mənzərə fəsadlaşmış appendisitin klinikasını xatırladır. Xəstə stasionar şəraitdə müalicə almalıdır. Sağ olun

  • Lala

    Salam.Menim 11 yashli oglumda bu elametler(1 defe qusma,3 defe terledici agri)il yarim muddetde 3 defe tutub.Boyuk bayira chixandan sonra kechib.Appendiksdirmi?Cerrahi mudaxile ne zaman labuddur?Teshekkur.

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Appendisit dəqiq demək üçün Cərrahın kliniki baxışı və qan sidik USM aparıldıqdan sonra demək olar. Sağ olun

  • sevinc

    mənim oğlum 6aydı peritonitdən əməliyyat olub nəsə fəsadlar ortaya çıxa bilər

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Sizin oğlunuz böyük ehtimalla Destruktiv appendisit diaqnozuı ilə əməliyyat edilmişdir. Əgər bu günkü gün sizin oğlunuzun şikayətləri yoxdursa bədən hərarəti normaldırsa fəsadların yaranması demək olar ki geridə qalıb. Sağ olun

ŞƏRH YAZIN