Miyomanın,Fibromiyomanın Çıxarılması Əməliyyatı

Miyoma Nədir?

Miyoma ana bətninin (uterusun) düz əzələ liflərindən inkişaf edən, sərhədləri qabarıq yaxşı xasiyyətli şişə bənzər kütlələrdir. Miyomalar müxtəlif şəkildə də adlandırıla bilər: Miyoma, fibromiyoma, fibroma, fibroid kimi. Ən çox istifadə edilən adı miyomadır.
Miyomalar ən çox rast gəlinən genital YAXŞI XASİYYƏTLİ şişlərdəndir. Normal uterus əzələsindən daha sərt formada, açıq qırmızı, 0,5cm ilə 25cm-yə qədər hətta 6-7kg-a qədər böyüyə bilən növləri vardır. Hər 100 qadından 20-sində miyoma görülə bilər. Bu nisbət 35 ilə 45 yaşları arasında %40-a qədər ola bilər. Digər bir mühüm məqam isə; Çox tez-tez görünən bu uterus xəstəliyi, qadınlarda %75 nisbətində hər hansı bir şikayətə səbəb olmaz.

Miyomanın yaranma səbəbləri və daha çox kimlərdə olur?

1-Keçici olaraq; Ailəsində miyoma olan qadınlarda daha tez-tez rastlanır. (ana, bacı, xala)
2-Yetkinlik dövründə miyomaya rast gəlinməz. Bunun səbəbi də yumurtalıqlar hələ işləmədiyi üçün estrogen çatışmamazlığı vardır. Bu yaş dövrlərində miyoma olmaz.
3-Estrogen hormonu; 35 ilə 45 yaş arasında miyomaların daha tez-tez (%40) rastlanması gözlənilməyən estrogen hormonunun artmasına bağlıdır.
4-Qara dərili irqdə ağ dərili irqdən daha çox rastlanır.
5-Hamiləlikdə %3 ilə%5 arasında miyomalar daha çox böyüyür. (hormonların artmasına bağlı)
6-Yüksək doza estrogenli dərmanlardan istifadə etdikdə miyomalar artır. Bu arada aşağı doza estrogen tərkibli doğum kontrol həblərinin miyomalara bir təsiri yoxdur.
7-Menopozda miyomalar azalır və kiçilirlər. Bunun səbəbi də estrogen hormonunun azalmasıdır. Əgər menopozda miyomalar böyüyərsə xərçəng (sarkoma) olma ehtimalı yüksəkdir.

Miyomların Uterus İçində Yerləşmələrinə Görə Növləri Hansılardır?

1-İntramural miyomalar:
Ən çox rast gəlinən miyomalar bunlardır. Rəhim əzələ içində (miyometrium) olurlar. Bu miyomalar daha çox böyüməyə bağlı əlamətləri (ağrı, qəbizlik, sidik şikayətləri kimi) degenerasiya olublarsa qanaxmaya da səbəb ola bilərlər.
2-Subseroz miyomalar:
Bu cür miyomalar ana bətninin (uterusun) xaricini örtən örtüyün (serozanın) altında yerləşmiş miyomalardır. Bəziləri saplı olurlar və bu sapların öz ətrafında fırlanması ilə (torsiya olması ilə) şiddətli ağrı əmələ gətirə bilir.

Ana bətninin formasını pozan və çökük çıxıntılı edən miyomalar bu cür miyomalardır. Qanaxmaya səbə olmazlar daha çox ağrı edirlər.
3-Submükoz miyomalar:
Ana bətninin iç təbəqəsi (endometrium) altında yerləşən miyomalardır. Bu miyomalar ən çox qanaxma edən miyomalardır.
4-Servikal miyomalar:
Daha çox submükoz miyomaları uterus ağzından (servikstən) uşaqlıq yoluna doğru sallanma ilə olur. İnfeksiya və qanaxma bu miyomalarda tez-tez müşahidə olunur.
5-İntraligamenter miyomalar:
Ana bətninin bağları içinə yerləşən miyomalardır. Uretraya eləcə də sidik şikayətləri ola bilər.

Hamiləlikdə Miyomapregnancy

Hamiləlikdə estrogen hormonunun artmasına bağlı olaraq %3 ilə 5 nisbətində miyomalar arta və böyüyə bilər. Nəzarət altında saxlamaq lazımdır. Ancaq uşağın böyüməsini maneə törədəcək dərəcədə miyoma böyüyübsə, əməliyyat tətbiq edilərək uşağa zərər verilmədən miyoma çıxarılır. Bəzən qeysəriyyə zamanı da miyoma əməliyyatı keçirilə bilər. Ancaq qanaxma riskinə görə saplı miyomaların çıxarılmasına üstünlük vermək lazımdır. İntramüral miyomaların çıxarılması qanaxma riski səbəbindən problem çıxara bilər.

Miyomanın Müalicəsi Necədir?

İlk pillə nəzarət etmək və müşahidə altında olmalıdır. Miyomalar kiçik və əlamət göstərmirsə (qanaxma, ağrı kimi) müalicəyə ehtiyac yoxdur. 6 ayda bir kontroldan (check up) keçmək lazımdır. Menopauza dövrünə yaxın xəstələrə menopauzada miyomaların kiçiləcəyindən bəhs edərək güvən verilməlidir. Menopauza, yaxın vaxtlarda anormal uterus qanları varsa, təsdiq edildikdən sonra abort edilir. Ciddi bir şey təyin edilməmişsə, progesteron kimi dərmanlarla qanaxma nəzarət altına alınır və müşahidə davam etdirilir.

Miyomaların müalicəsini tələb edən vəziyyətlər nələrdir? (müalicə endikasiyaları)
1-Şişə bənzər kütlə uterusu 3 aylıq hamiləlik dolğunluğundan daha çox böyütmüşsə
2-Qarın forma sında qüsur çox isə,
3-Miyoma səbəbi ilə qısırlıq (infertilite) və ya təkrarlayan düşmələr mövcuddursa,
4-Xəstəni qansızlığa (anemiya) salacaq dərəcədə həddindən artıq qan itkisi zamanı müalicə lazımdır.

Miyoma diaqnozu necə qoyulur?
1-Bimanuel ginekologiya müayinə ilə
2-Ultrason
3-Kütlə çox böyük isə qarından da diaqnozu qoyula bilər.
4-Histereskopiya: Xüsusilə sonsuzluq yaradan miyomaların diaqnostika və müalicəsində
5-CA 19,9: Miyomalarda 35-in üzərindədir.

Miyomanın Əlamətləri

Əvvəlcə %75 nisbətində miyomalar öz əlamətlərini göstərməyə bilərlər. Əlamət göstərdikləri zaman ən çox rastlanan əlamətləri aşağıdakılardır.
1-Qanama: Bu qanaxma daha çox adət qanamasının uzun müddətli və miqdarının da çox olması şəklindədir (menoraji qan sızması). Miyomaların qanaxma etməsinin səbəbi endometrial hiperplaziyaya yol vermələrindən irəli gəlir. Normal uterusun daxili sahəsi (endometrial kavidə) 15cm² ikən çoxlu sayda miyoma olduğunda bu sahə 225cm²-yə qədər böyüyür. Böyük miyomalar adət zamanı ana bətninin yığılmasına mane olduqları üçün, qan damarlarının bağlanması olmaz və qanaxma da uzun müddətli və çox miqdarda olar.

2-İdrar etməkdə çətinlik çəkmə: Xüsusilə ana bətninin ön divarında yerləşən miyomalar sidik kisəsinə (sidik kisəsinin) təzyiq etməsinə bağlı kimi şikayətlər olar.
3-Qəbizlik: Ana bətninin arxa divarına yerləşmiş miyomaların bağırsaqlara etdiyi təzyiq ilə olur.
4-Ağrı: Adətən degenerasiya olmuş miyomalar ağrı edir. Saplı miyomaların torsiya olması, 3 aylıq hamiləlik dolğunluğundan daha böyük miyomalar sancılı bir ağrı şəklində qasıqlara vura bilər.
5-Adət sancısı: Daha çox intramural miyomalarda olur.
6-Qarında şəklinin pozulması: Çox böyük və sayı çox olan miyomalarda qadının özü bətnində kütlə hiss edər.
7-Sonsuzluq (infertilite): Miyomalar ana bətninin ağzını tutduqları zaman (servikal miyom-lar) və ya balonlara təzyiq edən inrtamiyomlara görə və ya endometriumu (uterus iç təbəqəsi) incəldərək implantasiyanı (emriyanın uterusun iç divarına yapışması) pozaraq qısırlığa yol aça bilər. Buna görə olduqca böyük miyomaların varlığına baxmayaraq, hamilə qalıb son tarixə qədər problemsiz hamiləliyini davam etdirərək, doğum edən çox sayda miyomalı qadın da var. Bunun üçün, bütün səbəblər ekarte edildikdən sonra sonsuzluq məsələsində səbəb təkcə miyoma ilə əlaqəlidirsə müalicə aparmaq lazımdır.

Miyoma və Xərçəng Əlaqəsi

Miyomalar yaxşı xasiyyətli xəstəlikdir. Xərçəng olma ehtimalları %0,5-dən azdır. Lakin menopauza zamanı miyoma böyüyübsə xərçəngdən şübhələnmək lazımdır. Orta yaşlarda isə sərt olan miyomanın yumşalmasını diqqətdən qaçırmamaq lazımdır.

 

 

SON MƏQALƏLƏR
8 şərh
  • sevil.

    salam.menim anamda miyom var 52 sm hekim ona emaliyat deyib miyom sol bagirsaga terefdi.bu emaliyyat cox risklidi??

  • kəmalə

    Salam həkim. Mənim uşaqlığımın ölçüsünü 5-6 aylıq hamiləlik böyüklüyündə deyirlər uzedən çıxan məlumata əsasən .fibromiyomadı .sizcə müalicə ilə keçər yoxsa əməliyyat olunmalıyam?

  • Elif

    tomografiyada díaqnoz qida borusunun leyomiomu teyin edilib.hekim bu xercengdirmi?

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Leyomioma bəd xəstəliklər sırasına aiddir. Sağ olun

      • Anonim

        Liomiosarkoma haqqında məlumat verməyinizi xahiş edirəm.Diaqnoza görə sol budumun 3/1-də ön hissədə yumşaq toxumada vardır.KT-nin versiyasına görə ağ ciyərdə xırda metastazlar mövcuddur. Müalicəsi mümkündürmü?

  • gulnare huseynova 52 yaw

    Mende fibromioma var olcusi81×78×81mm .iki ay uc ay fasile verir yene ay dawi kimi uc gun oluram.ne edim hekim.cox sag olun.

    • Fuad Nəzərov

      Salam. Dediyiniz vəziyyət qadınlar arasında yayılmış xəstəliklərdəndir.Əgər Siz istəsəniz əlinizdə olan yoxlamanın nəticələri ilə Medical Plaza Klinikasına müraciət edin. Sizə yüksək səviyyədə bu günün tələblərinə uyğun müalicə üsulu seçə bilərik. Mob: 050 226 50 50. Sağ olun.

ŞƏRH YAZIN